Alam Manusia dan Budaya

Apa perkaitan permasalahan tersebut dgn manusia (sosial & biologi)?

-          Manusia bergantung kpd AS fizikal untuk segala² drpd makanan asas, pakaian, tempat tinggal & sumber tenaga yg diperlukan untuk membina & alat elektrik. Tetapi pd masa yg sama telah secara langsung @ x langsung merosakkan AS

-          Manusia berbudaya & berupaya

1.       Membentuk AS mengikut minat & keinginan mereka

2.       Keperluan membawa kpd ciptaan teknologi & pemilikan teknologi serta pembangunan yg seterusnya meningkat atas permintaan kpd sumber AS

-          Ramai ahli technocratic environmentalist berpendapat masalah AS boleh diperbaiki secara teknikal melalui amalan ekonomi & sosial yg ada (kitar semula, lead-free petrol)

-          Ahli arkeologi melihat masalah AS terangkum dlm struktur & amalan ekonomi & sosial yg boleh diatasi dgn melakukan perubahan di setiap tahap

Budaya & Isu Alam Sekitar (AS)

-          Perkembangan teknologi, pertumbuhan penduduk & orientasi budaya telah menyebabkan meningkatnya permintaan untuk sumber alam semula jadi

-          Pertambahan penduduk meningkat

1.       Pembuangan sampah – nilai kemudahan

2.       Manusia guna banyak barang & barang ini dibuang

Definisi AS & Ekologi

-          Alam semula jadi- permukaan bumi & atmosfera termasuk pelbagai organisma hidup & juga air, udara, tanah & sumber lain yg penting untuk kehidupan

-          Ekologi- kajian tentang interaksi antara organisma hidup & alam semula jadi

-          Ekosistem- an arrangement of mutual dependencies in a population by which the whole operates as a unit and maintains aviable environment relationship

-          Ekosistem (abiotic, biotik & budaya) mempengaruhi kehidupan manusia, di mana

1.       Setiap bhg ini saling bergantung & secara berterusan berinteraksi

2.       Perubahan dlm 1 bhg menyebabkan perubahan dlm bhg lain

Ø  Impak manusia ke atas AS

Ø  Impak AS ke atas manusia

Ø  Serta kedua-duanya

Definisi Budaya

-          E.B. Taylor (1871) adalah 1 keseluruhan yg kompleks, termasuk pengetahuan, kepercayaan, seni, moral, hukum, adat & kebolehan lain serta kebiasaan yg diperoleh oleh manusia sbg anggota masyarakat

-          Cara hidup (a way of life) yg terangkum di dlmnya, teknologi, organisasi sosial, nilai, kepercayaan, & ideology (MCelvoy & Townsend 1979)

-          1 himpunan panduan yg diwarisi oleh anggota masyarakat & menjadi pedoman dlm melihat alam & cara membawa diri dlm hubungan dgn org lain, kuasa luar biasa, tuhan & alam sekitar

Peranan Budaya

-          Memahami apa yg dimaksudkan AS (sungai yg bersih, tanam yg indah) ingat manusia terbahagi kpd latar belakang sosial yg berbeza- alam sumber pendapatan & rekreasi

-          Pandangan masyarakat terhadap isu AS- kenapa setengah org mempunyai pandangan yg berbeza tentang sesuatu isu. Apa yg mereka fikir & takut ???

-          Pola sosial manusia membawa masalah kpd alam semula jadi- masalah berkaitan dgn nilai budaya serta juga aturan politik & ekonomi. Misalnya org kaya mempunyai lebih kuasa dlm pengaruh sistem ekologi akan kerana mereka guna banyak pengaruhnya untuk mendapatkan sesuatu

-          Perubahan besar dlm hubungan manusia dgn alam berlaku dgn berlakunya perkembangan dlm teknologi industri mengambil alih tenaga manusia melalui engin (coal-minyak) & manusia menjadi bertambah tamak untuk mendapat untung drpd teknologi industri

Struktur-Fungsional (S-F)

-          Paradigma S-F menawarkan 3 bdg tentang alam semula jadi

1.       Menekankan kepentingan nilai & kepercayaan dlm perjalanan sistem sosial – keadaan alam sekitar bergantung kpd sikap manusia (yg dipandu oleh nilai) terhadap dunia

§  Masyarakat industri melihat sumber semula jadi sbg bahan dlm memenuhi keperluan oleh itu manusia sbg boleh mengenakan keinginan mereka keatas alam

§  Orientasi ini telah membawa manusia membersikan hutan, menambak laut untuk perumahan

§  Benda dilihat sbg sumber kesejahteraan, kegembiraan & fulfilment

§  Manusia berpendapat bahawa memiliki sesuatu itu bagus & memiliki lebih banyak itu lebih bagus

§  Pandangan ini menyebabkan mereka membeli & menanyakan sbg cara untuk menunjukkan kedudukan sosial kepada org lain

§  Nilai sebegini membawa kpd tekanan kpd AS

-          Saling hubungkait antara pelbagai dimensi kehidupan sosial:

ü  Idea kita kecekapan & pengembaraan ada kaitan dgn masyarakat industri yg mengeluarkan & menggunakan kenderaan

Konflik

-          Masalah AS berkaitan dgn susunan sosial yg mementingkan golongan elit. Elit secara langsung @ x langsung aggravating (to make an illness or a bad or unpleasant situation worse) AS apabila cuba memenuhi minat mereka

-          Ketidakseimbangan kuasa & kekayaan mempunyai kesan yg serius ke atas alam sekitar

ü  Elit kuasa- menentukan matlamat kebangsaan & global& mengawal ekonomi, undang² & pandangan dunia tentang alam semula jadi

ü  Sumber alam dijadikan bahan untuk mendapat keuntungan untuk, mereka mendapat untung & pekerja bekerja & hidup dlm situasi yg menyedihkan

ü  Corporate pollution- white collar crime, apabila tindakan diambil bukan keatas individu

-          Ketaksamaan ahli masyarakat maju & kaya

Model POET (Populasi, Organisasi, Alam Sekitar & Teknologi)

-          Model digambarkan sbg ekologikal komplek dimana

·         Setiap elemen saling berkait dgn 3 elemen lain

·         Perubahan dlm 1 elemen boleh mempengaruhi elemen yg lain

Model Catton & Dunlop

-          Model ini menjelaskan asas ekologikal yg membawa kpd kemusnahan AS dgn melihat 3 fungsi AS kepada manusia iaitu

1.       Ruang kehidupan (living space)- alam boleh diperbaharui dan x boleh diperbaharui

2.       Gedung penawaran (ruang penghidupan)-

§  menyediakan tempat tinggal

§  Sistem pengangkutan

§  Keperluan kehidupan harian yg lain

3.       Tempat penyimpanan bahan buangan (waste repository)

§  AS bertindak sbg sink untuk sampah sarap

§  Tempat pemprosesan najis

§  Pencemaran industri

Kelemahan Model Catton & Dunlop

-          X menunjukkan campur tangan manusia:

1.       Penglibatan aksi sosial dlm fungsi2 ini

2.       Sebagaimana ia dilibatkan dlm overuse

3.       Penyalahgunaan sumber² AS

-          X mengambil kira nilai perubahan  @ hubungan manusia

-          X memperlihatkan transformasi drpd industri kpd masyarakat industri yg berisiko

-          Gagal dlm melihat peranan nilai dlm memilih (tempat tinggal & pergerakan) bukan gagal untuk menerokai saling hubungan antara AS manusia & AS semula jadi

Ekonomi Politik

-          Kemusnahan alam dipersalah ke atas bahu golongan kapitalisme industri yg mencari kekayaan, kuasa & keuntungan

-          Isu alam sekitar adalah isu kelas sosial di mana korporat & negara bergabung menentang rakyat biasa

-          Mereka percaya bahawa konflik sosial antara 2 kelas utama dlm masyarakat

GERAKAN ALAM SEKITAR (GAS)

-          Tajuk Esei: GAS muncul ekoran drpd perubahan politik, ekonomi & social yg berlaku di kebanyakkan negara di dunia. Bincangkan penyataan tersebut.

‘’Goldblatt, D.1996 Social Theory & the environment. Oxfoerd/Polity Press. Bab 4 – Social & cultural origins of environmental movements: jurgen Habermas’’

-          Merangkumi aspek intellectual, moral & politik yg muncul sbg tindak balas kpd krisis AS secara global

-          Menurut GAS, masalah AS mengancam kesihatan, kesejahteraan & kemungkinan kewujudan manusia out sendiri

-          Masalah AS kompleks & saling berkaitan & mempunyai jaringan hubungan dgn faktor (politik, ekonomi, sosial)

Definisi GAS

-          1 gerakan sosial yg wujud dari luar institusi kerajaan yg usaha kolektifnya ialah untuk menjayakan minat @ metlamat umum melalui tindakan kolektif dlm mengatasi masalah AS (Martell 1994 )

-          GAS meLibatkan 3 aspek utama:

1.       Usaha kolektif yg menuntut perubahan AS demi untuk kebaikan semua drpd luar instutusi kerajaan

2.       Usaha ini dikongsi bersama dari segi minat @ matlamat

4 ciri GAS

-          Jaringan interaksi yg bersifat informal (informal interaction networks)

-          Ahli berkongsi kepercayaan & soladiriti yg

-          sama/matlamat yg sama

-          Tindakan kolektif yg fokus kpd konflik/krisis AS

-          Menggunakan protest (Della Porta & Diani 1991) seperti:

1.       Tunjuk perasaan

2.       Menghantar surat bantahan

Isu Yg diperjuangkan GAS

-          Pengekalan (preservation) pelbagai sumber semula jadi

-          Pengekalan sumber & hak untuk mendapatkan sumber AS – generasi skrg & akan dtg

-          Keadilan untuk semua 

3 sudut GAS:

-          TEORI: pandangan berkaitan keadaan AS jadi penyebab tentang krisis AS

-          MORAL: mempersoalkan bagaimana hubungan manusia dgn alam sekitar semula jadi harus wujud

-          SOSIAL & POLITIK: berusaha untuk mewujudkan masyarakat yg berupaya untuk hidup dlm lingkungan AS yg terhad & selamat

Jenis @ contoh GAS

-          Lama

1.       Trade union @ gerakan pekerja

-          Baru

1.       Green

2.       Wanita

3.       Keamanan

4.       Hak sivil

5.       Earth First

6.       Green peace

7.       Friend of the earth

8.       Royal society for the protection of bird

Punca kemunculan GAS

-          STRUKTUR: akibat dari perubahan struktur sosial & ekonomi 

-          BUDAYA: menumpukan kpd perubahan nilai & budaya masyarakat

-          POLITIKAL: keterbukaan institusi politik memudahkan & menggalakkan aktiviti gerakan sosial dlm masyarakat

-          TINDAKAN (AKSI): sebagai reaksi pd penerangan lain & berusaha untuk meberi kuasa kpd GAS itu sendiri

-          AS: masalah & krisis- semakin tercemar & X selamat

Struktur GAS

-          PERUBAHAN POLITIK:

ü  Penyusunan semula struktur sosial di negara kapitalist telah melemahkan kepatuhan politik yg berasaskan tradisi & diganti dgn gerakan yg berasaskan nilai yg X berkaitan dgn kelas

ü  Pembahagian pemilikan & kawalan dlm enterprise telah memecahbelahkan kelas kapitalist yg diikuti dengan pertumbuhan negara yg  mana semua ini membawa kpd kemunculan sejumlah besar kelas pertengahan kolar putih yg banyak bekerja dlm sektor awam

ü  Kelas pekerja menjadi berpecah iaitu berlaku:

1.       Peningkatan golongan kaya

2.       Peningkatan pengangguran

ü  Semua ini telah melonggarkan identiti kelas tradisi, berlaku kesedaran & kerjasama politik

ü  Pengundian X lg berasaskan kelas, baik dlm kalangan kelas pekerja bg parti politik kiri @ kelas menengah bg parti politik kanan

ü  Kesetian kpd parti politik X lg diasaskan oleh minat

ü  ekonomi kelas telah menyebabkan kesetian politik diasaskan kpd nilai 2 sosiobudaya& kpd gerakan bukan kerajaan

ü  Sokongan diberikan kpd GAS baru yg X condong kpd minat golongan ekonomi tertentu tetapi kpd nilai² sejagat

ü  Faktor kelas X lg menjadi faktor objektif  

-          PERUBAHAN KELAS

ü  Keunculan GAS dlm th 70 & 80-an diasaskan kpd peningkatan signifikan  kumpulan kelas menengah baru yg sensitif isu post-materialist

ü  Kelas pertengahan ini muncul ekoran daripada perubahan dlm struktur pekerjaan

1.       Pertumbuhan

2.       Pembahagian antara pemilikan & kawalan

3.       Golongan pengurusan

4.       Peningkatan negara kebajikan & sektor perkhidmatan dlm sector awam

ü  Ekologi adalah isu golongan kelas menengah yg ada kemewahan & kemudahan untuk memberi perhatian kpd gerakan hijau

ü  Ada masalah bila mengaitkan GAS dgn nilai kelas iaitu:

1.       Membezakan antara jenis organisasi AS

2.       Natar fraction kelas menengah

3.       Menilai arah sebab-musabab dlm hubungan antara nilai kelas

4.       Melihat sama ada perhatian kpd alam sekitar ini berkait dgn minat kelas menengah

BUDAYA- Perubahan Nilai

-          Perubahan nilai diasaskan kpd Analisis Inglehart ttng

1.       Kemunculan nilai- materialistik dlm dunia barat yg mengikut post war economic boom

2.       Peningkatan campur tangan negara dlm kebajikan & peningkatan taraf hidup di dunia membangun

3.       Membawa kpd kemunculan GAS yg memperjuangkan hak civil (seperti wanita & golongan etnik minoriti)

-          Peningkatan taraf hidup menyebabkan keperluan material manusia dapat dipenuhi, jd mereka memberi tumpuan kpd matlamat bukan material

1.       Kualiti hidup

2.       Perkembangan intellectual

3.       Spiritual

4.       Hak berpolitik

5.       Penyertaan dlm gerakan AS

-          Masalah

1.       Adakah kepuasaan dlm keperluan material membawa kpd pembentukan keperluan material baru

2.       Peningkatan taraf hidup meningkat kepuasan material yg membawa kpd peluasan kadar barangan yg dianggap sbg keperluan bukan material (TV, computer, microwaves)

3.       Huraian AS bukan budaya yg membawa kpd peningkatan environmentalism

-          PERUBAHAN AS

ü  Environmentalisme adalah hasil kerja:

1.       Kumpulan hijau

2.       Media

3.       Ahli sains yg dipermudahkan oleh fakta seperti peningkatan taraf hidup yg menyebabkan sesetengah org risau tentang hal-material & peningkatan kumpulan yg pekerjaan mereka tergugat oleh AS

ü  Masalah AS yg dihadapi oleh negara industri

ü  Diutarakan oleh kumpulan hijau (pengurangan sumber, ozone depletion, global warming) yg merisaukan golongan tertentu

ü  GAS X seharusnya dilihat sbg reaksi kpd perubahan political, ekonomi, sosial tetapi juga kpd masalah objektif yg diberi perhatian

-          TINDAKAN

ü  Tindakbalas kpd kehilangan kawalan ke atas alam ekoran drpd masalah ekologi baru yg X boleh diselesaikan melalui proses penyelesaian biasa- ada asas  natural & objektif kpd hal berkaitan dgn AS

ü  Hubungan AS & sikap terhadap AS sukar untuk diselesaikan

ü  Perhatian tentang AS & gerakan hijau dipopularkan oleh faktor

o    Sosial

o    Politik dlm media- Media mendefinisikan & mengpopularisikan masalah AS (sign, badges, banner)

o    Sains- menukar objektif fenomena AS kpd masalah AS & meningkatkan aktiviti politik & hijau

o    Kumpulan AS

ü  Sosiobudaya- sedar nilai budaya mempengaruhi sikap terhadap AS

ü  Peningkatan kesedaran tentang AS adalah hasil drpd organisasi moral yg melibatkan AS bermasalah seperti:

1.       Royal Society For Nature Conservation

2.       Rayal Society For The Protection Of Bird

3.       Greenpeace

ü  Organisasi moral ini mendefinisikan & membentuk sesetengah fenomena AS sbg masalah

ü  AS X boleh dikatakan bermasalah selagi ia tidak didefinisikan sbg bermasalah

Krisis AS

-          Masalah AS X boleh diterangkan & diselesaikan dgn menggunakan 1 aspek shj

-          Mewujudkan dilema dlm menyelesaikannya:

1.       Isu etika

2.       Isu politik

Ø  Isu etika

o    Dimotivasikan oleh hal² yg berkaitan dgn kelangsungan & kesejahteraan hidup manusia yg berkaitan dgn isu moral

o    Mempersoalkan bagaimana manusia harus hidup & apakah yg dianggap sbg elak kpd kesejahteraan mereka

o    Perlunya keadilan drpd sudut hubungan antara manusia yg ada pd hari ini dgn generasi manusia akan dtg

o    Bentuk etika:

1.       Humanism- sikap individu mesti dilayan sama dari segi kehormatan. Aksi @ polisi dikatakan betul sekiranya minat & kepentingan semua individu yg terlibat dinilai sama rata

2.       Ecocentric- bukan untuk manusia shj tetapi semua spesis hidupan lain bg memastikan kesejahteraan seluuh organisma

3.       Deep Ecology- dipengaruhi oleh Buddhism & falsafah Ghandi yg meminta untuk memperdalamkan oru sense of self. Arne Naess (1973) membahaskan self-realization memerlukan identifikasi dgn org lain

Ø  Isu Politik

o    Dua persoalan

§  Apa makna masyarakat hidup dlm AS yg terhad

§  Bagaimana matlamat ini dikaitakan dgn nilai politik

1.       Liberty

2.       Demokrasi

3.       Keadilan

4.       Kesaksamaan

5.       Solidariti

o    Kernapan pembangunan

§  Matlamat yg dipopularkan oleh World Commission on Environment dan Develepment (1987) membenarkan pembangunan dan pertumbuhan berlaku dgn mengambil kira keupayaan planet

§  Meninggalkan ruang untuk pembangunan di negara miskin & menggalakkan negara kaya mencari nilai yg lebih baik bagi AS dlm usaha mengekalkan taraf hidup mereka

§  Nilai² politik- 3 cara bagaimana environmentalist menjawab soalan bagaimana objektif AS dipengaruhi @ mempengaruhi nilai politik

1.       Pessimist

2.       Compatibilist

3.       Utopian

PENYESUAIAN (ADAPTATION) BUDAYA: MASYARAKAT PEMBURU & PENGUMPUL

                                                               

-          Bagaiman masyarakat hari ini berkembang

·         Simple ke kompleks

ü  Pemburu & pengumpul

ü  Tani

ü  Menternak

ü  Petani

ü  Sehinggalah ke masyarakt industri, iaitu masyarakat hari ini

-          Di setiap peringkat mereka melakukan penyesuaian kpd perubahan yg berlaku:

·         Definisi penyesuaian (adaptation):

ü  Perubahan yg dilakuan manusia untuk terus hidup & berkembang dlm AS tertentu (McElroy & Townsend 1979)

ü  Proses dimana organisasi/manusia mengembangkan ciri² tingkah laku & fisiologi bg membolehkan mereka terus hidup & membiak dlm AS dimana mereka tinggal (Peoples & Bailey 2002)

-          Bagaimana manusia menyesuaikan diri kpd AS & perubahan yg berlaku?

·         Penyesuaian (ADAPTASI):

ü  BIOLOGI

ü  BUDAYA

ü  SOSIAL

ü  FISIOLOGI

Ø  Penyesuaian Biologi- warna kulit, daya tahan kpd penyakit, ketinggian, jenis darah dan ciri fizikal yang lain termasuk perubahan genetik

Ø  Penyesuaian Budaya- adat resam , kepercayaan, pantang larang yang dipelajari dari satu generasi ke satu generasi yanag mempengaruhi kehidupan mereka dalam alam sekitar

Ø  Penyesuaian Sosial- upah jaga, memasang grill dan menghantar anak ke taska

-          Budaya

·         E.B. Taylor (1871) adalah satu keseluruhan yg komplekstermasuk pengetahuan, seni, moral, hukum, adat & kebolehan lain serta kebiasaan yg diperoleh oleh manusia sbg anggota masyarakat

·         Cara hidup (a way of life) yg terangkum di dlm teknologi, organisasi sosial,dan ideologi (McElroy & Townsend 1979)

·         Satu himpunan panduan yg

ü  Diwarisi oleh seseorang anggota masyarakat

ü  Menjadi pedoman dlm melihat alam & cara membawa diri dlm hubungan dgn org lain, kuasa luar biasa, tuhan & alam sekitar semulajadi

-          Adaptasi & Sistem Budaya

·         Banyak proses adaptasi manusia dlm mengatasi masalah alam sekitar adalah berasaskan informasi & kemahiran yg dipelajari drpd generasi sebelumnya dipanggil (cultural transmission)

·         Budaya kumpulan- proses informasi (ilmu yg diperolehi) yg disalurkan dari satu generasi ke satu generasi  melalui mekanisma bukan genetik

·         Unit informasi boleh jadi objek material, idea @ kepercayaan

·         Tingkah laku & hasil tingkah laku membentuk sistem informasi yg kompleks yg mana setiap ahli kumpulan mesti beri perhatian dlm usaha menyelesaikan masalah

·         Cuba bayangkan

ü  Bentuk rumah

ü  Pakaian

ü  Makanan & adat memproses makanan

ü  Kenderaan

ü  Perniagaan

ü  Kasut

ü  Nilai

ü  Kepercayaan

ü  Adat resam yg sdr/sdri tahu terdapat di dunia

·         Budaya dimana manusia melakukan penyesuaian kpd AS

v  Menggunakan sumber² semula jadi untuk memenuhi keperluan (need) & keinginan (wants) material seperti pokok untuk tempat tinggal/ makanan/ ubatan/ hasil pendapatan & api, batu & besi untuk peralatan

o    Cara- pengguna

o    Memilih- sumber² yg ada

o    Mereka- membentuk alat²

o    Kepercayaan menyembah bulan, kilat, tuhan (ALLAH)

o    Pantang larang- memburu/mengumpul

o    Peraturan- jual beli

v  Menyelesaikan masalah AS seperti kekurangan sumber, suhu terlalu tinggi @ terlalu rendah, parasit & secara berkesan

o    Bercucuk tanam

o    Menternak ikan

o    Mengubah genetik tumbuhan & haiwan

o    Pemprosesan makanan

o    Pengawetan

v  Menggunakan sumber dgn cekap

o    Mewujudkan peraturan- guna kertas

o    Kitar semula

v  Set proses yg meningkatkan peluang populasi untuk terus wujud dlm alam sekitar

v  Saiz & komposisi penduduk manusia berubah

o    Keadaan ini menyebabkan mereka terpaksa menyusun cara hidup untuk menghasilkan apa yg diperlukan & diinginkan

o    Memikirkan apa yg mereka perlu lakukan & dpt menjangkakan apa yg org lain lakukan

v  Manusia mempunyai akal – Tahu bila, bagaimana & di mana untuk bekerja supaya tidak berlaku konflik/ melanggar hak org lain, misalnya dlm organisasi pengeluaran

v  Penyesuaian wujud berbagai tindak balas kpd pelbagai cabaran & masalah AS

v  Penyesuaian berlaku dlm 2 kerangka masa:

1.       Pemyesuaian jangka pendik

ü  Pindah- seperti kes Tsunami di Jepun

ü  Ubah cara berpakaian

2.       Penyesuaian jangka panjang

ü  Melibatkan perubahan polisi

ü  Fisiologi

-          Interaksi Manusia Dgn Alam

·         Guna tenaga, makanan, minyak, & bahan mentah logam serta kayu drpd alam semula jadi sbhg drpd proses pengeluaran

·         Pengeluaran mempunyai 3 komponen:

1.       Masa & tenaga (tenaga buruh & kerja)

2.       Alat & pengetahuan (teknologi) yg ada & boleh digunakan

3.       Sumber yg ada dlm alam sekitar

·         Manusia mengabungkan tenaga, teknologi dan sumber dlm pelbagai cara untuk menghasilkan makanan, tempat tinggal & bahan material lain yg diperlukan & diinginkan

·         Tahu apa yg dilakukan & dpt menjangka apa yg org lain akan lakukan

·         Tahu bila, bagaimana,  & di mana untuk bekerja supaya tidak berkonflik dgn orang lain- Organisasi Pengeluaran

-          Organisasi Pengeluaran (OP)

·         Manusia suka menggunakan masa yg kurang untuk kerja dan ini telah mewujudkan:

ü  Pembahagian tugas (division of labour) (seperti: jantina, umur, kemahiran)

§  Rumah

§  Tempat kerja

§  Kawasan kejiranan

ü  Kerjasama antara manusia sendiri diperlukan untuk menggunakan  tenaga & sumber secara berkesan & cekap

ü  Mengelakkan konflik dari segi peluang mendapatkan sumber dari alam semula jadi

-          Masyarakat Memburu & Mengumpul (MMM)

·         100% bergantung kpd AS untuk hidup:

ü  Sumber terhad mendapatkan makanan dgn mengumpul tumbuhan & memburu haiwan yg hidup liar dlm AS

ü  Tidak berusaha untuk meningkatkan sumber² yg terdapat dlm AS dgn menanam @ menternak:

o    Mempunyai kawalan yg sedikit ke atas AS semula jadi

o    Hidup berpindah randah & mempunyai teknologi yg simple

o    Mengamalkan perkongsian pertukaran makanan di kalangan kumpulan mengikut prinsip generalized reciprocity

o    Pemilikan tanah & sumber tidak eklusif

-          Mod Pertukaran

·         Pola dimana taburan sumber berlaku

ü  Reciprocity – exchanged of good & servicesof equal value

v  Generalized reciprocity- neither the time nor the value of the return are specified

v  Balanced reciprocity- a return of equal of equal is expected within a specified time limit

v  Negative reciprotcity- parties to exchanged hope to get something for nothing

ü  Redistribution (to share from out the people in a different way)

-          Kawasan & Kelompok MMM Tinggal

·         3,000 tahun dahulu semua penduduk adalah terdiri drpd pemburu dan pengumpulan haiwan dan tumbuhan liar

·         Pertengahan abad ke 20, MMM hanya terdapat di:

ü  Afrika- Bushmen, Mbuti, San, Soaqua, Sarwa, Twa & Hadza

ü  Australia- masyarakat asli

ü  Canada- Dene & Cree di Sub-Artic

ü  Asia Tenggara- Penan & Punan terdapat di Sarawak (sekitar 500 org masih hidup dlm hutan dgn memburu & mengumpul)

-          Budaya & Ekonomi MMM

·         Mod pengeluaran

·         Alat teknologi

·         Pembahagian tugas

·         Taburan makanan

·         Mobiliti bermusim

·         Amal penyatuan & pembubaran bermusim

·         Mengamalkan perkongsian

·         Hak kepada sumber

·         Kepercayaan berkenaan memburu & mengumpul

·         Kepercayaan tentang kesihatan

Ø  Mod Pengeluaran

ü  Tidak ada pemilikan sumber pengeluaran (tenah, tenaga buruh, alat) secara peribadi

ü  Sistem sara diri- memburu binatang liar, mengumpul tumbuhan liar & juga hidupan air seperti ikan

ü  Pemilikan ideologi pengeluaran secara peribadi tidak wujud

ü  Pengeluaran- setiap isi rumah berupaya untuk mengeluarkan kebanyakkan alat yg diperlukan untuk kelangsungan hidup mereka (survival)

ü  Hasil pengeluaran diagih² di kalangan anggota- hubungan timbal balik

ü  Berpindah randah (mobil) & meliputi kawasan yg luas dlm usaha untuk mendapatkan makanan yg mencukupi

ü  Keadaan AS semula jadi menentukan saiz kumpulan

ü  Saiz kumpulan berbeza mengikut musim & region iaitu bergantung kpd jumlah sumber yg menyebabkan struktur kumpulan adalah flexible untuk disesuaikan dgn perubahan peluang

ü  Pindah randah menghadkan jumlah kekayaan material yg dimiliki oleh satu² keluarga

ü  Pelbagai ideologi drpd segi pemilikan tanah, tetapi semua MMM ada peraturan drpd segi hubungan dlm mendapatkan sumber

Ø  Alat Teknologi

ü  Simple tetapi efektif & pelbagai guna

ü  Tidak banyak dari segi jumlah

ü  Ringan

ü  Diperbuat drpd bahan yg terdapat dlm AS (kayu & batu)

ü  Mempunyai pelbagai kegunaan

ü  Alat yg ad tertumpu kpd:

·         Mendapatkan& membawa air

·         Mengumpul & membawa

·         Memburu

·         Alat memproses makanan

Ø  Pembahagian Tugas

ü  Disusun mengikut umur & jantina

ü  Tugas wanita:

·         Mengambil air & jarang disimpan untuk kegunaan lebih drpd sehari

·         Mengumpul tumbuhan

·         Memproses & masak makanan

ü  Tugas lelaki: (keluar lebih drpd sehari)

·         Memburu binatang besar

·         Mengumpul tumbuhan jika tidak memperoleh binatang buruan

ü  Kanak² bertindak sbg pembantu

Ø  Taburan Makanan

ü  Keluarga asas tidak pernah makan bersendirian

ü  Dikongsi dgn ahli kumpulan @ band yg tinggal bersama (di sekitar 30 @ lebih- Bushmen Lee)

ü  Hanya sbhg shj ahli yg pergi memburu @ mengumpul makanan, tetapi hasil dibhg sama rata di kalangan ahli kumpulan

ü  Band @ kumpulan camp adalah unit perkongsian & kalo perkongsian tidak berlaku, camp @ band mungkin akan berpecah

Ø  Mobiliti Bermusim

ü  Mobil mengikut musim mereka berpindah randah dlm kumpulan kecil:

·         Ke tempat di mana makanan & air banyak @ mudah didapati pd musim tertentu

·         Sesetengah haiwan & tumbuhan hanya terdapat di kawasan tertentu pada musim tertentu

ü  Hadza di Tanzania yg tinggal di kawasan gersang yg berbeza diantara musim hujan & kering:

·         Di musin hujan mereka berpecah & tinggal di kawasan sekitar lubang air sementara & hidup dgn bergantung kpd tumbuhan & haiwan yg ada di sekeliling mereka

·         Apabila tempat air ini kering mereka berpindah ke tempat sumber air yg permanent

Ø  Amal Penyatuan Pembubaran Bermusim

ü  Mengubah saiz kumpulan mengikut musim & kewujudan penawaran bahan makanan

ü  Pada masa² tertentu dlm setahun- berserak dlm kumpulan kecil dlm usaha untuk mencari makanan & di musim lain berkumpulan kembali dlm kumpulan yg besar

ü  Shoshone- American Great Basin. Makanan mereka terdiri drpd daging (deer, antelope, arnab & tupai) & tumbuhan yg bersifat bermusim (bijiran, kekacang, daun) yg tumbuh liar

ü  Mereka hidup dlm band yg terdiri

drpd beberapa keluarga asas  & satu keluarga asas sebab AS mereka

tidak mampu  menampung ramai

org untuk jangka masa dua ke tiga hari

Ø  Mengamalkan Perkongsian (hubungan timbal balik)

ü  Ahli band berkongsi makanan & bahan² lain dgn satu sama lain

ü  Perkongsian merupakan keperluan asas mereka

ü  Perkongsian ini berlaku kerana:

·         Ketidakpastian

·         Tidak ada tempat untuk menyimpan

·         Kebanyakkan ahli band @ kelompok terdiri drpd ahli keluarga baik jauh  @ dekat

·         Tekanan sosial dekenakan ke atas mereka yg tidak berkongsi seperti dikutuk & disisih

·         Menandakan secara ekonomi &

sosial- sama 

Ø  Hak Kepada Sumber

ü  Adaptasi yg efektif memerlukan manusia mempunyai cara dalam menentukan hak pemilikan sumber di antara kumpulan

ü  Setiap band @ kumpulan mempunyai hak untuk tinggal di kawasan tertentu pd musim tertentu

ü  Band tidak akan menggangu aktiviti memburu & mengumpul band lain

ü  Ahli band tahu bila mereka boleh mendapatkan makanan di tempat & masa tertentu

Ø  Kepercayaan Memburu & Mengumpul

ü  Kosmologi tidak mendefinisikan dgn jelas

ü  Sesetngah entities lebih dihormati- misalnya spirit kilat & guruh di kalangan Penan yg diberi persembahan

ü  Hutan rimba diwakili oleh pelbagai spirit yg mana setiap satunya unique & mempunyai status yg sama

ü  Semua entities semula jadi (seperti pokok, burung, batu & manusia) memiliki semangat

ü  Alat yg dibuat oleh manusia mempunyai semangat drpd bahan mana ia dibuat 

ü  Tidak ada pemimpin @ susunan dlm kumpulan , hubungan kosmik di antara manusia & alam semula jadi adalah secara langsung & sama dari segi akibat

Ø  Kepercayaan Tentang Kesihatan

ü  Kesihatan diakibatkan saling tindak di antara AS & budaya 

ü  Masalah kesihatan dikaitkan dgn masalah dlm hubungan manusia dgn dunia bukan material & alam semula jadi

ü  Sakit berlaku apabila hubungan dgn alam ghaib & alam semula jadi tidak seimbang seperti tidak mematuhi pantang larang

ü  Banyak pantang larang  berkaitan kesihatan- misalnya berkaitan dgn memburu, makan, berkongsi  Wanita Penan tidak boleh makan daging ular sawa semasa mengandung

ü  Pantang larang berkaitan pemeliharaan & keperluan berkongsi (misalnya don’t be greedy)

ü  Perbuatan  mencuri & menyembunyikan @ tidak berkongsi sangat² dilarang

ü  Hendak memburu upacara ritual perlu dilakukan

ü  Tindak tanduk diasaskan kpd petanda² dlm alam semula jadi

ü  Tumbuhan alam semula jadi boleh digunakan untuk menyembuhkan penyakit

ü  Menyembuhkan penyakit dicirikan oleh etiologi yg kompleks, kaedah kebatinan & upacara ritual